MOEDERLAND
Parcicipatieve muurschildering in openbare ruimte
en kerkraamontwerp
500 x 300 cm
i.o.v. woningbouwcorporatie De Nieuwe Unie
& CBK Rotterdam
2008-2012
MOEDERLAND || participatieve muurschildering & ontwerp || o.a. MuseumgoudA || 2008-2012
Geïnspireerd op de Griekse en Egyptische mythes van Baubo en Hathor stelde Yvonne Beelen aan bewoners uit de Rotterdamse multiculturele wijk Feijenoord de vraag: “Willen jullie me helpen om een verbeelding van de vagina te maken waar jullie blij van worden, zo blij dat jullie het op de gevel van jullie pand zouden willen?”
Ze had een schot voor de boeg gemaakt van een ontwerp waar ze zelf blij van werd en was bereid dit op aanwijzingen van de buurtgenoten aan te passen, zelfs al zou er enkel nog een rode stip op een wit vel overblijven. Maar aan het ontwerp veranderde weinig. Temeer gebeurde er in de hoofden van iedereen. Door de open minded gesprekken die ze samen voerden, ontstond er een shift in de betekenis van de vagina van iets seksueels en pornografisch naar symbool voor de plek waar we allemaal vandaan komen.
Het uiteindelijke kunstwerk is door wooncorporatie De Nieuwe Unie aangekocht en hangt er inmiddels al bijna twintig jaar. Het is een van de weinige vulvaverbeeldingen in de publieke ruimte ter wereld die al zo’n lange tijd te bewonderen is. Vanuit de gedachte aan vaderlanden die in de geschiedenis oorlog en verdeeldheid hebben gebracht, hebben de buurtbewoners dit kunstwerk uitgekozen ter viering van de plek die ons allen verbindt. Vandaar ook de poëtische naam: Moederland.
Vervolgens is dit werk voor Museum Gouda aanleiding geweest Yvonne Beelen uit te nodigen om van ‘Moederland’ een kerkraamontwerp te maken als een hedendaagse versie van het ‘Bevrijdingsglas’, het beroemde na-oorlogse kerkraam in de St.Janskerk te Gouda. Daarbij schreef Beelen een manifest rondom de filosofische vraag: “Waar zou zo’n vulvakerkraam ons allemaal van kunnen bevrijden?”
“De kunst van Yvonne Beelen heeft een helende potentie door een heikel punt in een barmhartig licht te stellen”,
citaat interview in kerkblad Adrem
“Is het mogelijk om een afbeelding van de vagina te maken waar je blij van wordt? Zo blij dat je er je buurt mee zou willen verfraaien?“
Deze vraag legde ik voor aan bewoners van de Rotterdamse multiculturele wijk Feijenoord. Het antwoord werd geformuleerd in het werk Moederland, dat op uitnodiging van buurtbewoners en de woningcorporatie is uitgevoerd als reusachtige sticker boven een Turks theehuis.
“Eén Moederland voor een wijk vol vaderlanden”.
De wijk Feijenoord is ontstaan, nadat eind 19e eeuw de spoorweghaven werd aangelegd. In de loop der tijd groeide de buurt uit tot een levendige mengelmoes van bewoners, die over heel de wereld hun wortels vinden. Moederland brengt al deze vaderlanden samen, ter viering van de plek die ons allen verbindt, namelijk, de geboorteplek van ons allemaal.
Het woonblok van het kunstwerk Moederland vertegenwoordigt deze multiculturaliteit ten voeten uit. Van de 165 woningen zijn de bewoners afkomstig uit meer dan dertig verschillende landen; van Angolezen tot Indiërs en van Letten tot Creolen. Deze veelheid aan vaderlanden komt in het werk tot uiting door tweeëndertig symbolen, die hun oorsprong vinden over heel de wereld en in verschillende religies. De symbolen staan voor vruchtbaarheid, oorsprong, verdraagzaamheid en bescherming van een woongebied. Op een ansichtkaart voor de bewoners en op een plaquette aan de voet van het werk zijn deze symbolen met hun betekenis toegelicht.
Het werk is een illustrator-tekening vervaardigd in een full color print op Mactac, gelamineerd met een hoge UV-bescherming en aangebracht op Dibond plaatwerk, voor een duurzaamheid van tenminste twintig jaar.
Moederland heeft in 2012 een vervolg gekregen. Het is voor Museum Gouda aanleiding geweest mij uit te nodigen om van ‘Moederland’ een kerkraamontwerp te maken voor een hedendaags ‘Bevrijdingsglas’, een bekend na-oorlogs kerkraam in de beroemde St. Janskerk te Gouda met de filosofische vraag: “welke bevrijding zou zo’n kerkraam bij ons te weeg kunnen brengen?”
MOEDERLAND maakt deel uit van een serie werken. Onder de naam “Collection Y . earth” verdiep ik me in onze relatie met het vrouwelijk geslachtsorgaan. Dit is een fascinerend onderzoek vanwege haar ambivalentie: enerzijds een ongewoon gespreksonderwerp, anderzijds heel normaal, want we zijn er allemaal uit geboren.